Je moet het maar durven als je in groep acht zit en kiest voor een compleet nieuwe middelbare school. Een school met een nieuw onderwijsconcept; een leer- en leefgemeenschap met gepersonaliseerd leren en maatwerk voor ieder kind. Myrthe deed het, samen met 22 anderen. Na een voorlichtingsavond op X-tuur was ze helemaal overtuigd, dit was de juiste plek voor haar.
Het is een mooie en leuke manier van leren
Myrthe is even terug bij X-tuur om te vertellen over de afgelopen vier jaar. Het is er stil, de leerlingen zijn druk bezig met hun toets. “Ik heb echt heel bewust voor X-tuur gekozen. Ik vind het een mooie en leuke manier van leren. Je moet al best wel zelfstandig zijn als je hier komt. Ik wilde bovendien niet alleen in een mavo-klas terechtkomen. Hier zitten alle niveaus door elkaar, waardoor je van elkaar kunt leren.” Els haar coach vertelt: “Dat vond ik mooi om te zien bij jou, jij ging ook wel eens bij andere instructies zitten. Gewoon luisteren wat daar gezegd werd en ervan leren”.
“Ik heb altijd de verantwoordelijkheid voor mijn eigen leerdoelen gevoeld”
Trots op de allereerste geslaagden
Els glimlacht, ze is supertrots op Myrthe en de twee andere leerlingen die zich de eerste geslaagden van X-tuur mogen noemen. Ze zijn alle drie overtuigd geslaagd, één van de jongens zelfs cum laude. “Vier jaar geleden ben ik samen met nog twee coaches bij X-tuur begonnen. We hebben met de eerste lichting leerlingen heel veel dingen voor het eerst hier gedaan. Zo hebben we samen nagedacht over de inrichting van de school. De leerlingen wilden graag een stilte lokaal, maar ook een plek om samen te werken. Ze wilden veel planten, verschillende tafels, stoelen en banken. Ook moest er een plek komen om te lezen. Het was een echte zoektocht met elkaar. Sommige dingen die je probeert werken, van andere neem je afscheid. Ik heb vier jaar lang met jullie mee mogen lopen en jullie richting het eindexamenjaar zien groeien in jullie zelfstandigheid, in eigen verantwoordelijkheid durven en kunnen nemen.”
Myrthe: “Ik kon hier ook echt mezelf zijn, het maakt hier niet uit wat je doet. Verschillen mogen er zijn.” Els knikt instemmend. “We willen dat leerlingen hier in een stand komen waarin ze zich goed voelen. De verschillen die er zijn krijgen hier de ruimte. De omgang met elkaar is sterk. Iedereen stapt makkelijk naar elkaar toe. Ik durf te zeggen dat pesten hier niet voorkomt.”
Hoe het begon
De voorbereidingen voor X-tuur begonnen allemaal in het schooljaar 2017 – 2018. De toenmalige bestuurder wilde vernieuwing brengen in het onderwijsaanbod van VariO Onderwijsgroep. Samen met de directeur onderwijs Elizabeth de Velde en het bestuur van Aves begonnen zij aan een rondgang langs diverse vernieuwingsscholen in Nederland. Zij wilden een onderwijsconcept neerzetten dat goed zou aansluiten bij hoe kinderen op basisscholen leren. Elizabeth ervaarde dat leerlingen het in de brugklas tegen vonden vallen hoe groot hun zelfstandigheid eigenlijk was. Bij X-tuur ligt de nadruk juist op zelfstandig werken, je eigen doelen vaststellen. Niet alleen met leeftijdsgenoten maar met meerdere leerjaren door elkaar.
“Op X-tuur werken de leerlingen veelal projectmatig en vakoverstijgend”
Elizabeth zit op haar kamer vol met planten net als bij X-tuur. “Het is eigenlijk heel snel gegaan destijds”, vertelt ze. “In 2017 zijn we begonnen met de voorbereidingen en na de zomer van 2018 zijn de eerste leerlingen gestart. Vanaf dag één hebben we alles gedaan in samenwerking met leerlingen. In de opstartfase met leerlingen van verschillende basisscholen om een naam en een logo te kiezen en daarna met de eerste leerlingen van X-tuur om de school in te richten.”
Maatwerk en eigen keuzes maken spreekt ouders aan
“X-tuur is een verlengde van hoe een basisschool eruitziet. Leerlingen en ouders maken een bewuste keuze voor deze school. Er zijn korte lijntjes en iedereen weet elkaar snel te vinden. Een kind krijgt inzicht in het eigen leerproces en ziet wat het al wel of niet beheerst. Ook de ouders zien de groei van hun kind. Natuurlijk is het ook spannend, wij kennen geen rapporten bij X-tuur. Hoe houd je dan zicht op je kind? Met name het maatwerk en de eigen keuzes maken spreekt ouders aan. Ik ben trots op wat de leerlingen en de coaches de afgelopen vier jaar hebben neergezet. Volgend jaar mogen vijftien leerlingen eindexamen doen, zowel mavo als havo.”